Gietijzeren pannen worden steeds populairder en steeds meer mensen hebben een gietijzeren braad- of grillpan op het fornuis staan. Deze grote groei in populariteit is zeker niet gek, want het gebruik van een gietijzeren pan neemt vele voordelen met zich mee. Ben je op zoek naar een gietijzeren pan, maar wil je er graag eerst meer over weten? Lees dan snel verder!
Wat is een gietijzeren pan?
Een gietijzeren pan is een zeer sterke pan die hoofdzakelijk uit ijzer, silicium en koolstof bestaat. De pan bestaat uit één deel in plaats van uit verschillende onderdelen die aan elkaar zijn gemaakt. Een gietijzeren pan is dus uit een enkel deel gegoten.
Dit type pan is dan ook vaak een stuk zwaarder dan normale pannen. Het ijzersterke materiaal zorgt ervoor dat de pan bijna onverwoestbaar is. Dit maakt een gietijzeren pan een zeer duurzame aankoop!
Verschillende soorten
Er zijn verschillende soorten gietijzeren pannen. Zo zijn er onder andere snelkookpannen, braadpannen, koekenpannen, skillets, grillpannen en ovenschalen. Verder zijn er ook specifieke pannen beschikbaar, zoals gietijzeren poffertjes- of paellapannen.
geschikt voor alle warmtebronnen
Daarnaast zijn er gietijzeren pannen geschikt voor diverse soorten warmtebronnen. Zo kun je de pan gebruiken op een gas, elektrisch, inductie en een keramisch fornuis. Verder kun je de gietijzeren pan in de oven, op de barbeque en zelfs op open vuur gebruiken.
Welke merken zijn er zoal?
Je kunt een gietijzeren pan kopen van veel verschillende merken. Het aanbod is groot. Hieronder vind je enkele van de beste merken voor een gietijzeren pan:
BK
BK heeft voor alle kookmomenten van de dag een juiste BK gietijzeren pan voor je beschikbaar. De designers ontwerpen met een oog voor detail en de laatste trends stijlvolle pannen die zo op tafel kunnen.
Al meer dan 150 jaar maakt BK gietijzeren pannen en het merk is een echt voorloper op het gebied van geëmailleerde pannen. De gietijzeren pannen in de collectie zijn verkrijgbaar in diverse trendy kleuren. Kies uit braadpannen, pannensets en grillpannen.
Combekk
Combekk staat voor duurzame bak- en kookproducten van hoogwaardige kwaliteit en uniek design. Alle producten in het assortiment zijn gemaakt in de Combekk studio in Nederland met een grote passie voor koken en een betere wereld.
Combekk staat voornamelijk bekend om de Original Dutch Oven die gemaakt zijn van gerecycled ijzer. Maak je keuze uit een mooi aanbod van gietijzeren braadpannen en koekenpannen.
Gusta
Gusta is een jong en stoer Nederlands merk dat graag elke dag viert. Het merk heeft een collectie van diverse gietijzeren producten, zoals een braadpan, koekenpan en grillpan. De Gusta gietijzeren pan is stevig, zorgt voor een goede warmtegeleiding en is eenvoudig in gebruik dankzij de gietijzeren pan met emaille coating.
Koock
Samen koken is een grote ontdekkingstocht. Volgens Koock is er niets beter dan samen werken aan eten en samen lekker eten. Het ontdekken van kleuren, geuren, smaken van culturen en continenten. Koock laat je zien hoe leuk koken is en dat werkelijk iedereen het kan. Met eten is namelijk alles mogelijk.
Lekker eten koken is een stuk leuker met de juiste pannen. Koock heeft diverse gietijzeren pannen in het assortiment, zoals een Koock gietijzeren pan, koekepan, skillet, grillpan en een poffertjespan. Gebruik de gietijzeren pan op inductie, elektra en gas. Ze zijn ook geschikt als gietijzeren pan bbq of voor op een open vuur.
Le Creuset
De kenmerkende oranje rode kleur van Le Creuset komt je wellicht bekend voor. Dit was de eerste kleur voor de emaille laag van Aubecq en Desaegher, de oprichters van Le Creuset. Dit was geïnspireerd door de vurige kleur van het gesmolten gietijzer in de gietvormen van de werkplaats.
Inmiddels is de oranje-rode Le Creuset gietijzeren pan een echte klassieker. Naast deze gietijzeren braadpan, heeft Le Creuset ook veel andere gietijzeren pannen in het assortimenten, zoals een grillpan, koekenpan, hapjespan, skillet, steelpan en zelfs een paellapan.
Lodge
Ben je op zoek naar een gietijzeren pannen merk met veel ervaring, dan ben je bij Lodge aan het juiste adres. Lodge is de oudste gieterij van Amerika en maakt sinds 1896 al gietijzeren pannen.
De Lodge Logic pannen zijn geschikt voor alle warmtebronnen, waaronder gas, elektra en inductie. Lodge heeft een groot aanbod van gietijzeren pannen, zoals een koekenpan, bakpan, grillpan, braadpan en een hapjespan. De Lodge pannen zijn verkrijgbaar in diverse diameters tussen 13 en 43 centimeter.
Een van de populairste gietijzeren pannen van Lodge is de Lodge Dutch Oven. Dit is een gietijzeren mini oven met een deksel. In deze pannen kun je gerechten op traditionele wijze voorbereiden die je normaalin een oven zou bakken.
Petromax
Petromax is een Duits toonaangevend merk dat zich specialiseert in apparatuur voor buiten koken en buiten leven. Het brede aanbod van producten combineert innovatie met traditie. Het merk is voornamelijk bekend om het assortiment hoge kwaliteit gietijzeren pannen.
Petromax heeft diverse verschillende soorten gietijzeren pannen in het assortiment, zoals een skillet, koekenpan, poffertjespan, Dutch oven en broodpan. Zo kun je zelfs je eigen brood bakken in gietijzeren pan! Deze pannen kun je thuis in de keuken gebruiken of buiten op een open vuur. De gietijzeren pannen kun je op alle soorten fornuizen gebruiken, zoals inductie, gas en glas-keramisch.
Staub
Staub streeft ernaar om mensen te verenigen met lekker eten. Het merk is van origine Frans en brengt Franse gastronomie naar elke keuken in de wereld. Staub staat voornamelijk bekend om het vakmanschap van de Staub gietijzeren pan cocottes.
Het merk heeft een uitgebreid assortiment met gietijzeren braadpannen, ovenschalen, theepotten, koekenpannen, cocottes en grillpannen.
Van Kempen en Begeer
Van Kempen en Begeer is niet zomaar een merk, het is namelijk echt een icoon. Het bedrijf startte in 1789 en staat bekend om het gebruik van bijzondere technieken en buitengewoon vakmanschap. Van Kempen en Begeer was de grootste fabriek die goud- en zilverwerken produceerde en werd zelfs hofleverancier van Koning Willem lll.
Royal Kempen en Begeer biedt tegenwoordig een divers assortiment aan van hoogwaardige bak- en kookproducten, waaronder een Kempen en Begeer gietijzeren pan, zoals een braadpan en een grillpan.
Prijs
Een gietijzeren pan is een stuk duurder dan een gewone pan. De prijs kan daarom wat aan de hoge kant lijken. Het is belangrijk om rekening te houden met de enorm lange levensduur van een gietijzeren pan. De pan is namelijk gegoten uit een deel, wat het ijzersterk maakt. Gietijzeren pannen kunnen wel 100 jaar meegaan.
Bij een gewone pan verdwijnt de anti-aanbaklaag na lang gebruik. De natuurlijke anti-aanbaklaag van een gietijzeren pan wordt steeds sterker naarmate je de pan vaker gebruikt. Een gietijzeren pan heeft een hogere aanschafprijs, maar is door het de lange levensduur een zeer duurzame aankoop!
Twee verschillende soorten beschermlagen
Een gietijzeren pan heeft geen beschermlaag zoals een gewone pan een anti-aanbaklaag heeft. Het gietijzer moet natuurlijk wel beschermd worden tegen roest. Voor gietijzeren pannen kun je twee verschillende soorten beschermlagen gebruiken: een emaille of een plantaardige olie beschermlaag, wat ook wel seasoning genoemd wordt.
Emaille
De eerste manier om de gietijzeren pan tegen roest en aanbakken te beschermen is emaille. Emaille is gesmolten glas. Het emailleren van pannen is een gespecialiseerde techniek die alleen door experts kan worden uitgevoerd. Er zijn diverse merken die een geëmailleerde gietijzeren pan aanbieden in het assortiment. Dit type pan vraagt om minder onderhoud.
Gietijzeren pan seasoning
De beschermlaag van de gietijzeren pan kun je ook zelf creëren. Een gietijzeren pan inbranden doe je door het ijzer van de pan in te branden met plantaardige olie. De olie wordt opgenomen door de poriën van het materiaal.
Daarna moet je de pan verhitten in de oven. Tijdens deze verhitting gaat de olie een verbinding aan met het ijzer. Deze verbinding wordt ook wel polymeer genoemd. In de pan ontstaat er een glimmende laag wat ook wel “seasoning” wordt genoemd.
Dit voorkomt dat de pan gaat roesten en het vormt een 100% natuurlijke anti-aanbaklaag. Je kunt de pan invetten met verschillende soorten plantaardige oliën, zoals lijnzaadolie of olijfolie.
Het creëren van een anti-aanbaklaag
Een gietijzeren pan heeft geen anti-aanbaklaag zoals veel andere pannen hebben. Deze anti-aanbaklaag moet je zelf creëren door de gietijzeren pan inbranden oven. Er zijn verschillende manieren mogelijk om dit te doen, maar de meest populaire manier is om de pan in te vetten en in de oven te zetten. Hieronder volgt een handig stappenplan:
- Na aanschaf is het erg belangrijk om de gietijzeren pan goed schoon te maken met water en afwasmiddel.
- Droog de pan grondig met een theedoek.
- Vet de gietijzeren pan in met een eetlepel lijnzaadolie of olijfolie. Je kunt hier bijvoorbeeld een stuk keukenpapier bij gebruiken. Het is belangrijk dat je het hele oppervlakte van de pan invet, dus ook de buitenkant. Zorg dat er nergens druppels zitten, maar dat er zich een dun laagje over de hele pan bevindt.
- Zet de oven aan op 200 graden Celsius. Plaats aluminiumfolie over de ovenplaat en plaats de gietijzeren pan ondersteboven op de grillplaat boven de ovenplaat. Het aluminium kan zo de olie opvangen.
- Laat de gietijzeren pan ongeveer een uur lang in de oven staan. Laat de pan na het uur nog even in de oven afkoelen.
- Je gietijzeren is nu helemaal klaar voor gebruikt met de zelfgemaakte anti-aanbaklaag.
Opnieuw een nieuwe anti-aanbaklaag maken
Na een tijdje kan de natuurlijk anti-aanbaklaag van de gietijzeren pan beschadigd raken. Gelukkig kun je ook zelf weer een nieuwe laag aanmaken. Hiermee kun je de pan dus als het ware resetten. Gebruik een staalsponsje en schrob de pan grondig helemaal schoon.
Na grondig schrobben kun je het pure gietijzer van de pan zien. Daarna spoel je de pan goed af en droog je het goed af met een theedoek. Je kunt nu opnieuw een anti-aanbaklaag creëren zoals het eerder genoemde stappenplan.
Onderhouden
Een gietijzeren pan kan wel 100 jaar meegaan, maar om deze lange levensduur te bereiken, is goed onderhoud gietijzeren pan van essentieel belang. Een van de eerste dingen die je moet weten is dat je de pan nooit droog weg moet zetten. Hierdoor kan de pan namelijk gaan roesten.
Nadat je de pan hebt gewassen, is het verstandig om een druppel olie in de pan te doen. Smeer deze olie vervolgens goed uit over hele oppervlakte. Heb je een geëmailleerde gietijzeren pan? Dan hoef je deze niet in te vetten na het drogen.
Afwassen
Na gebruik kun je de gietijzeren pan het beste afwassen met wat water en een zacht sponsje. Is de pan erg vies? Gebruik dan een klein beetje afwasmiddel. Gebruik je wat zeep, dan is het extra belangrijk dat je de pan goed naspoelt. Het is aan te raden om een natuurlijk afwasmiddel te gebruiken met zo min mogelijk agressieve chemicaliën. Dit zou namelijk de anti-aanbaklaag kunnen aantasten.
Je kunt de pan ook afwassen door de pan te verwarmen. Als je pan boven de 115 graden Celsius verwarmd, zullen alle bacteriën worden gedood en dit betekent dat je pan steriel is. De voedselresten kun je nadat de pan is afgekoeld met een doekje verwijderen.
Grondige reiniging
De grote vraag: hoe moet je een gietijzeren pan schoonmaken? Mag de gietijzeren pan in vaatwasser? Nee! Een gietijzeren pan mag nooit in de vaatwasser, zelfs niet een gietijzeren pan met emaille coating.
Wil je de gietijzeren pan grondig schoonmaken, dan kun je dit doen door wat zout in de pan te verhitten. Gebruik hiervoor grote zeezout korrels. Zodra de pan warm is, kun je met theedoek de pan schoon schrobben met het zeezout. Verwijder het zout en was de pan met water. Daarna is het verstandig om wat olie in de pan te doen en deze goed in te vetten met een stukje keukenpapier.
Voordelen
De populariteit van de gietijzeren pan groeit snel. Maar waarom een gietijzeren pan kopen? Wat is het voordeel van eengietijzeren pan? Het gebruik van een gietijzeren pan heeft meerdere voordelen. Hieronder lees je meer over deze voordelen:
- Te gebruiken op alle warmtebronnen
Een gietijzeren pan kun je op elke soort warmtebron gebruiken, zoals een gas-, elektrisch-, inductie- en keramisch fornuis. Je kunt de gietijzeren pannen zelfs in de oven, op een grill, barbeque en open kampvuur gebruiken.
- Lange levensduur
Het grote voordeel van gietijzeren pannen is dat ze met goed onderhoud een leven lang mee gaan. De pan kan eigenlijk niet stuk gaan. Een gietijzeren pan kan wel 100 jaar meegaan en wordt vaak overgedragen van generatie op generatie. Een super duurzame aankoop dus.
- Blijft lang warm
Het duurt even voordat een gietijzeren pan goed heet is. Maar zodra de pan heet is, blijft hij dat ook goed. Daarnaast zorgt het materiaal ook voor een zeer gelijkmatige warmte. Een gietijzeren braadpan is ideaal voor het goed bereiden van voedsel.
- Veelzijdig
Een gietijzeren pan is erg veelzijdig en je kunt de pan gebruiken voor veel verschillende kook- en baktechnieken. In de pan kun je bakken, braden, grillen, stoven, koken, sauteren, pocheren, frituren en roosteren.
- Ovenbestendig
Een veelgestelde vraag is: Kan een gietijzeren pan in de oven? Ja! Een gietijzeren pan is ovenbestendig en je kunt de pan gebruiken voor uitgebreide bereidingen die een hoge temperatuur vereisen. Je kunt de gietijzeren pan dus in de oven gebruiken, maar ook op de barbeque of open vuur.
- Veilig
‘Normale’ pannen zijn voorzien van een chemische anti-aanbaklaag. Na lang gebruik krijgt deze coating vaak krassen en de laag raakt hierdoor beschadigd. Dit wil je natuurlijk niet in je eten hebben. Bij de gietijzeren pan is dit niet het geval. De natuurlijke of geëmailleerde beschermlaag is 100% veilig en gezond!
Nadelen
Het gebruik van een gietijzeren pan neemt voornamelijk voordelen met zich mee, maar het is belangrijk om ook de enkele nadelen te benoemen. Dan weet je precies waar je rekening mee moet houden en op moet letten!
- Zwaar van gewicht
Een nadeel van gietijzeren pannen is dat ze zeer zwaar zijn. Dit is niet altijd comfortabel tijdens het koken, voorbereiden en afwassen.
- Geen chemische anti-aanbaklaag
Een gietijzeren pan heeft geen chemische anti-aanbaklaag. Gebruik je de pan net na aanschaf, dan zul je merken dat je veel meer olie nodig hebt bij het pakken. Zeker gerechten met meer eiwitten zijn hierdoor lastiger te bakken, omdat deze vaak meer blijven plakken.
- Duurt lang voordat de pan heet is
Welke warmtebron je ook gebruikt: het duurt even voordat een gietijzeren pan heet genoeg is om te gebruiken.
- Vereist grondig onderhoud
Een gietijzeren pan heeft veel meer goed onderhoud nodig dan andere ‘normale pannen’. Je kan de pan nooit droog wegleggen na het gebruik (tenzij je eentje met emaille laag hebt). Om dit te voorkomen, is het verstandig om de pan in te vetten met wat olie.
- Kan eenvoudig breken
Wanneer je met een gietijzeren pan werkt, is het erg belangrijk dat je de pan nooit laat vallen. Het materiaal van de pan is broos en kan door een val direct breken. Daarnaast moet je ook oppassen met grote verschillen in temperatuur. Heb je bijvoorbeeld iets gebakken in gloeiend hete olie in de pan? Plaats dan de pan niet direct daarna in koud water. De gietijzeren pan kan namelijk barsten.
Waar moet je op letten bij de aankoop?
Gietijzeren potten, pannen en kookgerei zijn niet langer enkel het domein van professionele chef koks, ook veel mensen thuis omarmen de vele voordelen van het koken met een gietijzeren pan. Ben je op zoek naar de beste gietijzeren pan of misschien wel een hele gietijzeren pannenset? Er zijn een aantal factoren waar je op moet letten bij de aankoop van een gietijzeren pan:
Type pan
Een van de belangrijkste dingen die je moet bepalen is welke type pan je graag wilt. Er zijn namelijk veel verschillende soorten pannen, zoals gietijzeren koekenpan, braadpan, broodpan, Dutch oven, grillpan, skillet of een poffertjespan. Verder bieden veel merken ook hele pannensets aan. Zo heb je meteen alles in huis.
Maat
Gietijzeren pannen zijn verkrijgbaar in veel verschillende soorten maten. Er zijn pannen met een diameter van slechts 13 centimeter die geschikt zijn voor het bakken van een klein gerechtje tot grote braadpannen met een diameter van 35 centimeter die geschikt zijn voor het voorbereiden van een heerlijk kerstdiner.
Handvat en steel
De gietijzeren pannen zijn vaak voorzien van handige handvatten. Gietijzeren pannen zijn behoorlijk zwaar, dus kies voor een pan met comfortabele handvatten, zodat je ze veilig kunt tillen. Kies je voor een gietijzeren koekenpan, dan is het belangrijk om op te letten op de grootte van de steel. Ga je voor een lange of juiste een korte steel? Daarnaast kun je ook kiezen voor een gietijzeren pan met deksel.
Anti-aanbaklaag
De meeste gietijzeren pannen hebben geen natuurlijk anti-aanbaklaag, dus die zul je zelf moeten creëren door middel van een speciale techniek met olie en de oven. Het is ook mogelijk om een geëmailleerd gietijzeren pan kopen waarbij dit niet nodig is. Deze pan heeft al een beschermende laag, wat wat makkelijker is in onderhoud.
Tips bij het gebruiken
- Gebruik de gietijzeren pan alleen wanneer de pan een anti-aanbaklaag heeft
Tenzij je een geëmailleerde pan hebt gekocht, is het belangrijk dat je de pan alleen gebruikt wanneer je een anti-aanbaklaag hebt gemaakt. Daarnaast kan het slim zijn om in het begin zuur voedsel, zoals tomaten, te vermijden. Je pan moet namelijk eerst een goede laag hebben opgebouwd. Het zuur kan het materiaal van de pan namelijk aantasten.
- Verwarm de pan langzaam en op een matige stand
Gietijzeren pannen kun je het beste gebruiken voor het bereiden van voedsel dat langzaam op een matige stand bereid moet worden. Hierdoor voorkom je ook hete plekken in de pan.
- Was de pan met afwasmiddel wanneer het nieuw is
Heb je de pan nieuw gekocht, dan is het verstandig om de pan grondig te poetsen met afwasmiddel. Over het algemeen wordt het gebruik van afwasmiddel niet aanbevolen bij het wassen van een gietijzeren pan, maar het is wel belangrijk om dit te gebruiken wanneer je de gietijzeren pan voor het eerst gebruiken. Gebruik een afwasmiddel met natuurlijke middelen en vermijd agressieve chemicaliën.
- Laat de gietijzeren pan nooit in water weken
Gietijzer is een poreus materiaal. Dat betekent dat het materiaal kleine poriën heeft. Het is daarom belangrijk dat je de pan nooit in water laat weken. Hierdoor kan het water in de poriën gaan zitten, wat de pan kan beschadigen.
Veelgestelde vragen
Zijn gietijzeren pannen gezond om in te koken?
Ja, het is zeker gezond om te koken in gietijzeren pan! De pan heeft een natuurlijke anti-aanbaklaag, dus je kunt zelfs minder olie of boter gebruiken om je eten te bereiden. Daarnaast zijn gietijzeren pannen ook ideaal voor gezondere manieren van koken, zoals het stomen van groenten.
Wat zijn de voordelen van het gebruik van een gietijzeren pan?
Een gietijzeren pan gebruiken neemt vele voordelen met zich mee. De pan zorgt voor een gelijkmatige verwarming, gaat lang mee en kan op elke warmteplaat gebruikt worden. De pan is daarnaast voor veel verschillende bereidingen te gebruiken en heeft een natuurlijke anti-aanbaklaag wat koken en bakken in gietijzeren pan erg leuk en eenvoudig maakt.
Hoe wordt een gietijzeren pan gemaakt?
Een gietijzeren pan bestaat uit ijzer en koolstof. De productie van gietijzeren pannen komt oorspronkelijk uit China en is in duizenden jaren tijd waarschijnlijk nauwelijks veranderd. Het gesmolten gietijzer wordt bij een temperatuur van zo’n 1350 graden Celsius in een gietvorm in zand gegoten. Nadat het is afgekoeld kan de pan uit de vorm gehaald worden.
