Een tikje naïef ben ik er altijd van uitgegaan dat iedereen wel weet wat gelatine precies is en waar het exact vandaan komt. Uit de reacties die ik daar soms over krijg, blijkt dat helaas niet altijd het geval te zijn.
Hoog tijd dus om het eens over gelatine te hebben. En om bij het begin te beginnen…
Wat is gelatine?
Gelatine is een geleer- en bindmiddel dat wordt gewonnen uit collageen, een eiwit dat voorkomt in bindweefsels (huid, kraakbeen, botten, …) van zoogdieren. Hier (lees: Europa) wordt het voornamelijk onttrokken uit slachtafval van runderen en varkens.
Na een proces van indikken en filteren wordt de gelatine uiteindelijk gedroogd. Vervolgens kan het op allerlei manieren verwerkt en verkocht worden. Het is verkrijgbaar in poedervorm en je hebt vast ook wel eens gelatine gezien in de vorm van flinterdunne, doorschijnende reepjes.
Gelatine wordt – zoals gezegd – dus gebruikt als bind- en geleermiddel en wordt verwerkt in ongelooflijk veel kant-en-klare voeding. Gaande van snoepjes (vruchtenbeertjes, drop,…) tot diverse industriële bakkerijproducten (bv. banketbakkersroom/pudding, koffiekoeken, etc.).
Ook wordt het product veelvuldig toegepast in allerlei geneesmiddelen en cosmetische producten zoals o.a. zalfjes, capsules, badparels, …
Zoals je voelt aankomen is het vaak erg moeilijk om erachter te komen of een product wel of geen gelatine bevat. Op voedingsmiddelen moet het tegenwoordig wel voluit vermeld staan. Dus niet langer als het E-nummer E441. Het blijft evenwel uitkijken en ‘etiketjes lezen’ geblazen.
No Milky Way - vegan desserts
Zelf vegan dessertjes op tafel toveren? Check dan zeker ons boek No Milky Way – vegan desserts. Ook ideaal om als cadeau te geven 🙂
Weinig aantrekkelijk
Afgezien dat gelatine inderdaad prima werkt en heel stabiel is, is de herkomst voor de meeste mensen niet bepaald aantrekkelijk.
Ik ken eigenlijk héél weinig mensen (en dan bedoel ik ook niet-vegans) die hun mondhoeken niet in een vreemde plooi trekken als ze met de herkomst van gelatine kennismaken of er zelfs maar aan herinnerd worden.
Das altijd een beetje een raar trekje van de mens geweest hé? Iets mega-goor vinden maar dat beeld in een andere context (lees; een aantrekkelijk product dat wel gelatine bevat) wel heel makkelijk kunnen verdringen. Dat geldt natuurlijk sowieso ook voor vlees.
Anyway; hier en daar heb ik ook wel eens opgevangen dat gelatine een soort superfood zou zijn. Een mening die ik met een korrel zout neem maar waar ik verder verstandig genoeg niet over zal uitweiden 😉
Levend slachtafval?
Wat ik online ook vaak tegenkwam is de mededeling dat ‘er voor gelatine geen dieren hoeven geslacht te worden’. Er wordt dan namelijk geredeneerd dat het uit slachtafval (!) gewonnen goedje in theorie geen slachtproces vereist.
Zelden zoiets volslagen absurds gehoord :-/
Alternatieven voor gelatine
Los van dit alles is gelatine uiteraard wel behoorlijk handig. Gelukkig is er een heel geschikt plantaardig alternatief voor; agar agar. Een uit rood zeewier gewonnen doorzichtige stof die ook in staafjes en in poedervorm wordt verkocht.
Sommige cosmetica- en geneesmiddelenproducenten gebruiken agar agar trouwens al in de plaats van gelatine. Laat ons hopen dat dat de nieuwe standaard wordt 😉